Dag 2 in Murunda , 27 september 2016
Tijdens de briefing om 07u00 in het ziekenhuis word ik weggeroepen door Christine, verpleegkundig directeur. Een Toyota, die de moeilijk berijdbare wegen prima trotseert, staat – inclusief chauffeur – blijkbaar voor ons klaar. In zeven haasten ga ik in ons verblijf het materiaal ophalen dat ik zal gebruiken voor de vorming handhygiëne. Dat gehaast blijkt evenwel verloren moeite, want uiteindelijk vertrekken we pas om 09u30 . Vanwaar de vertraging ? Dat is niet duidelijk. Geduldig wachten is de boodschap…
Vandaag bezoeken we het gezondheidscentrum van Kinihira. Ik ben erg benieuwd naar wat ik daar wel of niet kan verwachten. Gelukkig is Johan bij me die veel ervaring heeft met de Rwandese gezondheidscentra. En ook Christine, die ons ook de rest van de week zoveel als mogelijk zal vergezellen als afgevaardigde van het ziekenhuis van Murunda.
Onderweg heb ik een goed gesprek met Christine. Het klikt tussen ons. Zij heeft net als ik een zoon van 20 jaar die bovendien nog dezelfde naam draagt ook : Christian. Ze vindt dat geweldig! Ze vertelt ons dat het gezondheidscentrum van Kinihira verantwoordelijk is voor 13420 mensen.
Je kan een gezondheidscentrum vergelijken met een uitgebouwde huisartsenpost maar dan zonder arts en met dit verschil dat vrouwen er ook kunnen bevallen en er kort kunnen verblijven met hun pasgeborene.
Het gezondheidscentrum dat vandaag op het programma staat is er één onder auspiciën van de staat. Het valt dus niet onder de Katholieke kerk als inrichtende macht. Dat heeft o.a. tot gevolg dat er geen moreel oordeel gekoppeld wordt aan anticonceptie van welke aard dan ook. Family-planning op alle manieren die vandaag
beschikbaar zijn is hier perfect bespreekbaar. Het consult is te betalen maar de anticonceptie is gratis te verkrijgen. Dat systeem blijkt een groot succes.
Tegen 12 uur komen we aan in het gezondheidscentrum. We worden er eerder koeltjes ontvangen door de titularis. Toch praten we gedurende enkele uren met hem aan de hand van een vragenlijst van Ingobyi m.b.t. de stand en gang van zaken, personeel, infrastructuur, aanwezig materiaal alsook wat het CDS tekort komt , hygiëne… Het gesprek verloopt moeizaam en geeft weinig duidelijkheid. Gelukkig is Christine erbij en dat zorgt voor een iets betere dialoog !
Vervolgens krijgen we een rondleiding in het centrum en dat maakt onmiddellijk veel duidelijk. Wat een schrijnende toestand! ! Slechte hygiënische omstandigheden. Onfrisse, niet-onderhouden, kleine donkere ruimtes waar consultaties en bevallingen plaatsvinden. Plafonds met grote gaten ( ongedierte?). Bedden die verroest zijn, laat staan dat daar schone lakens op zouden liggen…
Er is geen stromend water en voor het ganse gebouw staat er voor het handen wassen slechts één halfgevulde emmer met kraantje klaar op de donkere binnenkoer. We treffen nauwelijks Alcogel aan.
Uiteindelijk krijg ik toch nog de kans om de vorming handhygiëne te geven aan 5 medewerkers. Dit is voor mij de eerste keer!
Met de nodige ondersteuning van Johan slaag ik er in om zowel de theoretische uitleg als de praktijk tot een goed einde te brengen. Maar ook het enthousiasme en de medewerking van de deelnemers dragen daartoe bij !
Het personeel is blij met de pancartes die we achterlaten. Dat zijn geplastificeerde grote affiches waar de nuttige uitleg omtrent handhygiëne op een zeer aanschouwelijke manier op staat. Met dank
aan Ingrid Van Stichel en Ingrid Baert voor het aanleveren van dit materiaal!
En dan is het tijd om huiswaarts te keren.
Tijdens de rit naar huis is het stil in de auto. We zijn onder de indruk van het bezoek en ook wel vermoeid . Toch leer ik van Christine nog enkele Rwandese woordjes ; UMWANA : een kind. ABANA : kinderen. Leuk! En ik leer haar GOEDENAVOND KINDEREN zeggen voor als ze straks thuiskomt. We lachen wat af!
Het is laat en héééél donker als we thuiskomen. Zoals meestal staat er rijst op tafel, naast witte kool, bruine bonen, wortelen, gebakken banaan, enkele stukken karbonade en wat vleessaus. Alles is met zorg klaargemaakt. De groene groentesoep zullen we ook de volgende dagen twee keer per dag voorgeschoteld krijgen.
Vermits we niet meer gegeten hebben sinds het ontbijt , smaakt het avondmaal ons bijzonder goed. Ieder van ons doet nog zijn verhaal. Die debriefing op het einde van de dag is toch bijzonder belangrijk ! En op tijd gaan slapen is de boodschap ! Dat doen we dan ook.
