Zaterdag 21 september
Het is weer zo ver! Vroeg op de ochtend spraken we af in Zaventem om te vertrekken op missie. We hebben er zin in!
Ons team bestaat uit (van links naar rechts) Kathleen, Erika, Patrice, Marc en Ivo. Zowel op pediatrisch vlak als gynaecologisch goed vertegenwoordigd!
Kathleen en Patrice gaan zich inzetten op de pediatrie, Marc en Erika zorgen voor de patiënten op materniteit. Ivo zorgt voor de relaties ter plaatse en heeft een zeer gevuld programma met vergaderingen die onze werking ter plaatse vergemakkelijken. Daarnaast staan ook continu lopende projecten op de agenda zoals het sociaal fonds, de formation continue (de lessen gegeven door door ons opgeleide locals), ….
Laat op de avond zijn wij ook goed geland in het prachtige land van de glimlach en zijn duizend heuvels.
Zondag 22 september 2024
Vandaag maakten we een aantal praktische dingen in orde: onze gsm kaarten opladen, geld wisselen en inkopen doen. Kort nadien wordt de grote stad Kigali achter ons gelaten en begint de tocht naar Murunda.
We installeerden ons in het huisje en begonnen de valiezen uit te laden. Als er iets duidelijk is geworden, is het dat wij enorm veel kleren en mutsen mee hebben! Alvast bedankt aan iedereen die dit mogelijk gemaakt heeft!
Maandag 23 september 2024
Op maandag was het opnieuw kennismaken met de directie en de gehele staf van het ziekenhuis. Links en rechts werden onze dokters reeds aangesproken om enkele casussen mee te bekijken. Deze eerste dag in het ziekenhuis van Murunda als start van een positieve, vruchtbare samenwerking. We merkten op dat het ziekenhuis ook een nieuwe ambulance heeft! Het verschil met de anderen is nog goed merkbaar.
Op pediatrie was het direct een pittig dagje:
Een 6-jarig jongetje met opgezet pijnlijk buikje wordt door Dr Patrice naar de echo gestuurd.
In de namiddag keren we terug om het resultaat te bekijken. Het kind is intussen beginnen braken en de pijn is duidelijk toegenomen. Er werd op aansturen van Patrice besloten om een nieuwe echo te doen: een invaginatie (een deel van de darm schuift in het volgende deel). Het kindje is nog dezelfde namiddag doorgestuurd naar Kibuye en succesvol geopereerd.
Op materniteit was er een eerste keizersnede om bij te wonen voor Erika en dr. Marc. Een tweeling! Beide kindjes stellen het ook goed!
Reeds om 21:30u kropen we moe maar tevreden in bed. Morgen om 6u start er weer een dag!
Dinsdag 24 september 2024
Onder ‘begeleiding’ van hevige windstoten werd vandaag de eerste presentatie gegeven door Dr Patrice.
Eén van de belangrijke doelstellingen deze missie is het belang van handhygiëne om overdracht van ziektekiemen tegen te gaan. De vorige dag waren er ter plaatse ‘allerhande’ foto’s genomen die vandaag werden gebruikt. Bij de daaropvolgende ziekenhuisronde was het resultaat duidelijk merkbaar: juwelen, horloges en lange mouwen waren duidelijk in de minderheid.
Missie geslaagd!
Nadien volgde zeer uitgebreide zaalrondes op materniteit en pediatrie.
Woensdag 25 september 2024
Vandaag was het een bewogen dagje, een dagje welke ons zal bijblijven.
Op de pediatrie zijn we geraakt door het verhaal van Florence, een veertien maanden oud meisje, welke sinds een tweetal weken in een comateuze toestand leeft. Ze heeft waarschijnlijk deze toestand door een bacteriële hersenvliesontsteking, welke te laat ontdekt werd. Maar een onderliggende kindermishandeling (shaken baby syndrome) moet ook uitgesloten worden. Wegens financiële problemen bij haar alleenstaande mama, kon een transfert van dit patientje naar een referentieziekenhuis niet verricht worden. Gisterennamiddag werd er uiteindelijk toch een Ct schedel uitgevoerd, maar het resultaat is slechts beschikbaar over een drietal dagen… onwaarschijnlijk…
Tevens is het verhaal van Anna erg aangrijpend. Anna is 12 jaar, heeft een ernstige ondervoeding en geneest langzaam van een aanslepende infectie. Deze ochtend kregen we het tragische nieuws dat haar papa gisteren overleden is aan een cerebraal malaria. Dit kwam voor ons enorm hard binnen…Op de neonatologie werd er gisteren een 26 weken oude premature baby geboren, het geboortegewicht bedroeg 750gr. De prognose van dit baby’tje is erg somber, ondanks een stabiele nacht.
Droefheid en hoop zijn hier zo vaak aanwezig…
Op Materniteit werd de hulp van Marc en Erika ingeroepen bij een jongedame met een spontane miskraam, de kans werd direct aangegrepen om de artsen wat extra informatie te verschaffen. Daarnaast gaf Marc tijdens de ochtendstaf nog een uitgebreide presentatie over hoe men ernstige bloedingen na de bevalling kan opvangen. Er werd geïnteresseerd geluisterd!
We hebben gelukkig leuke plannen vanavond! Want Ivo is jarig, we kunnen dan ook niet anders dan dit te vieren! Het zal helpen om alle zorgen van de dag even te vergeten.
Donderdag 26 september 2024
Vandaag was het aan Erika om een presentatie te geven! Er werd geïnteresseerd geluisterd en op het einde volgde verschillende vragen. De uitleg gaat over het CTG, een monitor die men kan gebruiken om de hartslag van de baby en de weeën bij de moeder op te volgen.
Op materniteit was het verder een rustigere voormiddag wat de bevallingen betreft. Er waren 2 sectio’s. We probeerden het gebruik van het ctg verder om te zetten in de praktijk en deden enkele monitors op de dienst zelf. Samen met de vroedvrouw aldaar bestudeerden we de verschillende knopjes op het toestel en ook hoe er mee te werken en aan te passen.
Dr Marc deed nog een echo bij een jonge dame waarvan men dacht dat ze een myoom had. Gelukkig kon de dame na de echo gerustgesteld worden.
In de late namiddag nog even naar het dorpje om heerlijke ananas!
Deze ochtend op pediatrie alweer een paar situaties die ons deden stilstaan.
De 12-jarige Jean ligt al drie dagen heel stil in bed. Tijdens de zaalronde blijkt hij het wel goed te doen, geen koorts, geen buikpijn meer maar toch zijn we er niet gerust in omdat hij niet comfortabel blijkt. Hij klaagt over lage rugpijn. Terwijl zijn toestand wordt besproken zien we dat zijn mama hem echt moet helpen om hogerop in bed te geraken. Dit lijkt op een beeld van een mogelijke infectie thv lage ruggenwervel.
Het kleine comateuze meisje blijft stuiptrekkingen doen.
De situatie is uitzichtloos.
De mama werd op de hoogte gesteld. Rwandese mensen huilen zo bescheiden,… hartverscheurend. Een moeilijk moment.
In de namiddag was het tijd voor de befaamde hygiëne toer met Lydie (de hygiëniste van het ziekenhuis).
De dienst sterilisatie ziet er heel goed uit.
We zijn echter geen moment te vroeg met de nieuwe borstels!
Vrijdag 27 september 2024
Deze ochtend op pediatrie, vonden we tussen de kinderen met een luchtweg infectie een kindje van 4 weken oud. Ze weeg 400gram onder het normale gewicht voor haar leeftijd. Een zeer zwakke en fragiele baby om tussen infectieuze kinderen te liggen. Onmiddellijk hebben we haar naar een andere ruimte geplaatst en een aangepast voedingspatroon gegeven. Daarnaast had Kathleen ook nog een leuke knuffel om haar gezelschap te houden.
Ook de handhygiëne werd nog eens grondig gecontroleerd. Het zag er goed uit!
Op materniteit volgde Erika een dame waarbij de arbeid maar traag vorderde. Dit gaf de mogelijkheid om samen met de vroedvrouw het CTG goed in te oefenen en ideeën uit te wisselen. Het is spijtig dat de dame nog niet bevallen was voordat we de tocht verder zette naar Kibuye om de recollecte voor te bereiden. Het was een hobbelige tocht in de laadbak van de auto.
Zaterdag 28 september 2024
Vandaag werden de voorbereidingen getroffen voor de recollecte: de laatste hand aan presentaties en praktische proeven voor de cursisten.
in de namiddag stond er een bezoek gepland aan een centre de santé en het suikerrietproject. Het was een stevige klim onder de stralende Rwandese zon.
Zondag 29 september 2024
Het was intense dag. Vanmorgen legde we de laatste hand aan de recollecte.
Nadien volgde naar goede gewoonte de lunch in de Cormoran Lodge, hiervoor namen we het bootje. Een ontspannen tocht en lekker eten was alles wat we nodig hadden om in de avond, onder de Rwandese bliksem en donder, de deelnemers te verwelkomen. Ook de formateurs vanuit het ziekenhuis komen reeds vanavond toe.
Wij kruipen alvast op tijd onder de lakens. Morgen wordt het een drukke dag!
Maandag 30 september 2024
Vandaag was het de grote dag van de recollecte! Dit is een examen dat de deelnemers van de Formation Continue komen afleggen bij ons. Op die manier kunnen we kijken wat het behaalde niveau is en eventueel bijsturen waar nodig. Het is een dag opgevuld met theoretische en praktijk examens voor pediatrie, verloskunde en hygiëne. Daarnaast komen er ook nog verschillende wetenschappelijke presentaties aan bod. Op het einde van dag krijgen de best scorende deelnemers een mooie prijs! De foto’s spreken voor zich.
Na de recollecte werd er tot laat doorvergaderd met de plaatselijke formateurs. Het is één van de mogelijkheden om eens naar hun mening over dit project te luisteren en te bekijken waar wij hen nog extra kunnen ondersteunen. Er bestaan slechtere locaties om te vergaderen dan aan het Kivu meer…
Dinsdag 1 oktober 2024
Vandaag werden de zuurstofconcentratoren voorgesteld aan de CDS. Deze toestellen maken het gemakkelijker om zuurstof toe te dienen aan patiënten die hieraan behoefte hebben.
We voorzien naast de concentraten ook een saturatiemeter. Dit toestel meet de concentratie van zuurstof in het bloed. Beide toestellen werden uitgelegd door de lokale verdeler, er was veel interesse!
Voor elk Centre de Santé hadden we ook nog een pakketje van mutsen. Dit om samen onderkoeling bij de geboorte te bestrijden!
Gisteren op de thee bij Mgr Anaclet in Nyundo. Aangename ontmoeting, samen met Abbé Elie Hatangimbabazi, directeur Caritas Nyundo-Kibuye. Het werd een vruchtbare evaluatie van de lopende samenwerking. Goeie moed getankt en concrete (!) afspraken gemaakt. De dag was vroeg – om 05u00- begonnen in Kibuye, waar we van 08 tot 13h00 vergaderden met 27 verantwoordelijken van de Centres de Santé. Pas om 23u30 terug ’thuis’ in Murunda, waren we natuurlijk moe maar erg tevreden.
Woensdag 2 oktober 2024
Na vier dagen afwezigheid zijn we vandaag weer aan de slag gegaan in het ziekenhuis. Kathleen beet vandaag de spits af met een presentatie over convulsies: zeer overzichtelijk en verstaanbaar!
Op pediatrie waren een paar kinderen aanwezig die dringend extra aandacht nodig hadden.
Zo troffen we een 5 weken oude baby met een duidelijk beeld van een gespleten gehemelte ( een bilaterale cheilognathopalatoschisis). Hierbij groeit de bovenlip en soms ook een gedeelte van het gehemelte niet volledig toe. Er zijn een aantal bekende mensen die geboren werden deze aandoening bv. Jan Jaap van der Wal. Een probleem, ook bij ons, is meestal de voeding bij deze kinderen. Door het niet volledig afgesloten zijn van de lip kunnen zij moeilijker borstvoeding krijgen. Een baby sluit dan meestal de volledige tepel af, terwijl deze kindjes nog erg veel lucht mee binnen krijgen. Op die manier kunnen zij vaak niet voldoende krachtig zuigen om aan de borst te drinken. Bij dit kindje was ook het gewicht een probleem, het geboortegewicht lag op 2,8kg, bij opname woog het kindje 1,4kg en nu (zes dagen verder) weeg het 1,875 kg. We merkten op dat de kinderen niet dagelijks gewogen worden ondanks het feit dat hier een weegschaal is. Na even wat nazicht bleken de batterijen plat te zijn, na vervanging was deze weer zo goed als nieuw!
Daarnaast hebben we nog een baby gezien waarbij de natuurlijke doorgang tussen de neus en de keel (een bialterale choanale atresie) afgesloten was. Bij deze baby was het voor beide neusgaten het geval. Gezien baby’s voornamelijk door de neus ademhalen is dit een aandoening die aangepakt moet worden, hiervoor werd het kindje doorgestuurd naar Kibuye.
Verder was er nog een jongedame van 7 jaar met een plotse verandering van gedrag: zo was zij plots terug incontinent, kon zij niet meer praten en waren er problemen met haar evenwicht en de coördinatie van de bewegingen. Vermoedelijk wordt dit veroorzaakt door een virale infectie van de hersenen. Dit meisje werd doorgestuurd naar Kigali voor verdere behandelingen.
Op materniteit was dr. Marc druk bezig met consultaties, Erika woonde verschillende keizersneden bij. Ook daar was het alle hens aan dek.
’s Avonds werd er vlijtig gewerkt aan het plan d’action, het verbeter plan voor het ziekenhuis. Dit staat vrijdag op de planning.
Donderdag 3 oktober 2024
In de voormiddag ging iedereen nog aan de slag in het ziekenhuis. Ivo had de eer en het genoegen om vanmorgen de voordracht te voorzien. Het was erg dynamisch en er werd met de nodige humor duidelijk uitgelegd waarom een baby geel kan worden na de geboorte.
Daarna kon Ivo op audiëntie bij de vice-burgemeester en de stadssecretaris van het district Rutsiro. Het ‘ merk’ Ingobyi een smoel gegeven. Gaan ijveren ook voor de correcte toepassing van het contract tussen Caritas en District, waarbij beloofd was dat het ziekenhuis tijdelijk – 10 jaar- een gereduceerde waterfactuur zou krijgen in ruil voor de realisatie van de 8km-lange waterleiding. Die afspraak blijft dode letter tot vandaag.
Daarnaast ook een lans gebroken voor de bijkomende realisatie van kraantjes voor de lokale bevolking. We hebben de indruk dat we gehoord zijn!
Neonatologie heeft momenteel veel patiëntjes. Wat ons het meeste raakt is een baby met lever- en nierfalen die onder de lamp ligt. Dit kleintje zou naar Kigali getransfereerd moeten worden voor een uitgebreide behandeling, maar wordt daar geweigerd… De onmacht die je soms hebt in deze situaties blijft ons raken.
Sinds het begin van de missie ligt er een meisje, Florence, op pediatrie met convulsies (stuipen). Ondanks het feit dat zij amper wakker is, is men toch begonne met halfvast voeding. We besloten haar gewicht te controleren maar zien hier geen evolutie in.
Er zijn ook momenteel drie clusterzalen op de pediatrie: luchtwegaandoeningen, maag/darm aandoeningen en infecties. Je merkt hier sterk de nood voor een vierde zaal: voor kinderen met ondervoeding. Deze kinderen zijn vaak erg verzwakt en lopen nu een enorm risico door tussen kinderen met een infectie te liggen.
In de namiddag werkten we verder aan het plan d’action. Het is belangrijk om alle goede punten ook op te lijsten, dingen die we doorheen de missies zien verbeteren. Daarnaast geven we voorbeelden rond de werkpunten. Op die manier hopen we inzichten te geven in hoe ze dingen kunnen veranderen/verbeteren.
Om half vijf wachtte ons nog een rondleiding op de school! Hier kijken we altijd naar uit! Doorheen de weken zien we vaak schoolkinderen die zeer geïntegreerd zijn door onze aanwezigheid in de parochie naast hun school. Het is fijn om even langs te gaan en ons voor te stellen, op die manier weten zij ook wat wij komen doen. Het blijft een grappig gegeven dat ze wrijven over onze armen om te kijken of het wit er af gaat.
Vrijdag 4 oktober 2024
Vandaag is de laatste dag in het ziekenhuis. We maakten nog eens onze ronde op diensten en stelden het Plan d’action op, het verbeterplan dat we de volgende missie in maart gaan evalueren.
Neonatologie was een pareltje! Je merkt duidelijk de aanwezigheid van Viateur, het diensthoofd. Alle prematuren lagen in een coconnetje, hadden mutsjes op en sokjes aan, pampertjes,… We zijn echt trots op het niveau van deze dienst.
We zagen er verder nog een baby van twee dagen met een congenitale syfilis. Dat is de aangeboren vorm van de seksueel overdraagbare ziekte. Bij deze baby uitte zich dat in een typische uitslag maar ook abcessen die gedraineerd werden.
Op pediatrie ligt een kindje met een hersenvliesontsteking, daar ging het vandaag alweer beter mee. Het meisje met het gespleten gehemelte is aan het bijkomen in gewicht, ook goed nieuws! Erika heeft trouwens de transportkosten betaald voor de baby waarbij de natuurlijke doorgang tussen mond en neus afgesloten was, zo konden zij advies inwinnen van een Neus-Keel-Oor arts. Verder zagen we opnieuw een kindje met het syndroom van down. Dit was bij de geboorte niet opgemerkt en nu, 10 jaar later, heeft de jongen hier ernstige gevolgen van. Zo heeft hij een verhoogde bloeddruk in de longen, is hij niet geopereerd aan een hartdefect,… Momenteel is hij opgenomen voor een ontsteking aan het hart alsook vocht in de longen en in de buikholte. Een trieste prognose.
Op materniteit had Erika de kans om op de laatste dag een bevalling mee te assisteren. De baby moest nadien even bekomen, er zat stoelgang in het vruchtwater en de zuurstofwaarden in het bloed waren aan de lagere kant. Dr. Patrice keek de baby even na en nadien mocht ze verder bekomen bij de mama.
Verder staat vooral het inpakken van de valiezen op het programma. In de avond werden we nog getrakteerd door de paters op een gezellige drink. We gaan het hier weer missen!
Zaterdag 5 oktober 2024
Vandaag keren we terug naar Kigali om vanavond de vlieger te nemen. We klimatiseren weer naar de Westerse cultuur in het hotel ‘Mille Colline’. We kijken er naar uit om terug te komen, maar weten ook dat we hier ontzettend gaan missen. Het was weer een vruchtbare missie! We vertellen jullie graag al onze verhalen op het concert 12 oktober! Er zijn nog kaarten!
Even ter info: onze ploeg stelt het goed in Rwanda, ondanks de uitbraak van het Marburg virus. Momenteel is het nog niet aanwezig in het district waarin wij actief zijn. Wij volgen de situatie op de voet en keren alvast zaterdag terug naar België.
To be continued